Mesleki ve teknik lise veya üniversite öğrencileri okulda öğrendikleri bilgileri pratik yaparak deneyimlemek için zorunlu olarak staja tabi tutulabilmektedir. Öğrencilerin aktif olarak iş hayatında öğrendikleri bilgileri pekiştirebilmeleri ve iş hayatı için deneyim kazanabilmeleri için staj oldukça avantajlı bir fırsat ortamı oluşturmaktadır. İşveren, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 18. Maddesine istinaden 10 ve üzeri işçi çalıştırıyor ise stajyer çalıştırmak zorundadır. İşveren, çalışan personel sayısının %5’inden az olmamak üzere stajyer istihdam eder.
STAJYER MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
Zorunlu staj kapsamında istihdam edilen kişilerin sigortaları bağlı bulundukları okul tarafından karşılanır. İşveren stajyer için tekrar sigorta bildiriminde bulunmaz. Stajyerlerin aldığı ücretlerde her yıl devlet tarafından belirlenen asgari bir sınır bulunmaktadır. İşveren dilerse bu asgari tutarın üzerinde bir tutar belirleyerek stajyere ödeyebilir. Stajyer maaşı her yıl ilgili yılın asgari ücretine göre güncellenir.
İş yerinin kişi sayısına göre staj ücretinin belirlenme oranı değişmektedir. Kişi sayısına göre belirlenen stajyer asgari ücretleri;
- 20 kişiden az çalışanı bulunan bir iş yerinde stajyer ücreti en az net asgari ücretin %15’i,
- 20 kişi ve üzeri çalışanı bulunan iş yerinde stajyer ücreti en az net asgari ücretin %30’u,
- Çırak ve aday çırak statüsünde mesleki eğitim görenlere en az net asgari ücretin %30’u,
- Kalfalık yeterliliğini kazanan mesleki eğitim merkezi 12. Sınıf öğrencilerine asgari ücretin net tutarının en az %50’si,
işveren tarafından stajyere ödenmelidir.
2024 YILI STAJYER MAAŞI NE KADAR?
Asgari ücrete göre belirlenen oranlar doğrultusunda 2024 Stajyer Ücretleri;
Çalışan sayısı 20 kişiden az olan iş yerleri için 2.550,32 TL
Çalışan sayısı 20 kişi ve üzeri olan iş yerleri için 5.100,64 TL
Çırak ve aday çırak statüsündeki stajyerler için 5.100,64 TL
Kalfa ücreti ise 8.501,06 TL olarak açıklanmıştır.
Stajyerlere ödenen ücretin, net asgari ücrete kadar ödenecek kısmı gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerinden muaf olmaktadır. Net asgari ücreti aşan tutar vergilendirilmektedir. Sigorta işlemleri okul tarafından yapıldığı için işverenin ödediği stajyer ücretinden sgk primleri kesilmez.
STAJYER ÜCRETLERİNDE DEVLET DESTEĞİ BULUNUR MU?
Zorunlu staj kapsamında yer alan çalışanların istihdamına işverenleri teşvik edebilmek adına devlet desteği bulunmaktadır. Mesleki eğitim merkezi öğrencilerine işveren tarafından ödenen ücretin tamamı için devlet desteği sağlanır. Diğer eğitim kurumları ile okullarda öğrenim gören ve işletmelerde staj yapacak öğrencilere işletmedeki çalışan sayısına göre devlet desteği değişkenlik göstermektedir.
- 20 kişiden daha az işçi çalıştıran işletmede stajyere ödenecek asgari belirlenen tutarın 3/2’si devlet tarafından karşılanır.
- 20 kişi ve üzeri işçi çalıştıran işletmelerde stajyere ödenecek asgari tutarın 3/1’i devlet tarafından karşılanır.
STAJYER MAAŞI NE ZAMAN YATAR?
Özel sektörde staj yapan bir kişi için net bir ödeme günü belirlenmemiştir. İşletmelerin maaşa ödeme günleri farklılık gösterebildiği için net bir günden bahsetmek söz konusu değildir. İşveren tüm çalışanların ücretini ödediği gün stajyer ücretini de ödemektedir. Genellikle özel sektörde ayın 10’una kadar ücret ödenmektedir.
Kamu kurumunda çalışan stajyerler ise her ayın 15’i ve 20’si arasında maaşlarını alırlar.
GÖNÜLLÜ STAJYER İÇİN STAJYER ÜCRETİ NASIL BELİRLENİR?
Kanun kapsamında sadece zorunlu staj kavramı karşımıza çıkmaktadır. Gönüllü olarak yapılan staj, kişinin kendini geliştirmek adına herhangi bir zorunluluğu bulunmadan tercih edildiği için normal bir çalışmadan farkı bulunmamaktadır. Yasaya göre gönüllü staj diye bir kavram bulunmamaktadır. Buna göre, gönüllü olarak bir deneyim kazanmak isteyen kişilerin çalıştığı yerde sigortası da bir okul tarafından karşılanmadığı için işveren tarafından yapılır. Gönüllü stajyer olarak geçen kişiler normal bir çalışan olması dolayısı ile en az asgari ücret ile çalıştırılmalıdır.