Gerçek usulde ücret elde eden çalışanların, ücret olarak kabul edilen kazançları üzerinden devlete gelir vergisi dilimleri üzerinden vergi verme yükümlülükleri vardır. Çalışanın gelir vergisi kesintisi işveren tarafından kazançtan kesilerek vergi dairesine ödenir. Vergi sorumlusu olan işveren tarafından çalışan adına ödenen gelir vergisi ise bordroya işlenir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 103.maddesinin birinci fıkrasında yer alan “vergi tarifesi” her yıl yeniden belirlenir. Gelir vergisi hesaplamasında belirlenen vergi tarifesi dikkate alınır. İşçinin kazancı, ilgili ayın gelir vergisi tarifesindeki gelir vergisi dilimleri 2024 ve oranları üzerinden, bir takvim yılı içindeki vergiye tabi toplam kazançları dikkate alınarak vergilendirilir.
Gelir Vergisi Matrahı
Çalışanların elde etmiş oldukları kazançların vergilendirilmesi konusunda da gelir vergisi matrahı ölçü olarak alınır. Bu sebeple, ödenecek gelir vergisi tutarının hesaplanabilmesi için öncelikle gelir vergisi matrahı asgari ücret vergi dilimleri tespit edilmelidir.
Gelir vergisi matrahı, işçinin vergiye tabi kazançları toplamından SGK işçi primi ve işsizlik sigortası işçi primi tutarlarının çıkarılması sonucunda elde edilir. Sigorta primlerine ek olarak, engelli indirimi, sendika aidatı, çalışanın kendisi, eşi ve çocukları için ödediği hayat sigortası ve sağlık sigortası primleri ve askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanması primleri için de gelir vergisi matrahından indirim uygulanır.
| GELİR VERGİSİ MATRAHI= GELİR VERGİSİNE TABİ ÖDEMELER TOPLAMI-SGK İŞÇİ PRİMİ-İŞSİZLİK SİGORTASI İŞÇİ PRİMİ-VARSA DİĞER İNDİRİMLER |
Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı(KGVM)
Kümülatif gelir vergisi oranları matrahını özetle anlatmak gerekirse gelir vergisi matrahları toplamı olarak nitelendirebiliriz. Çalışanın takvim yılı içerisinde elde ettiği kazançların gelir vergisi matrahları, her ay toplanarak biriktirilir.
Çalışanın hangi oranda vergilendirileceğini, hangi vergi dilimine tabi olduğunu tespit edebilmek için kümülatif gelir vergisi matrahının elde edilmesi şarttır. KGVM, gelir vergisi tarifesinde hangi aralığa denk gelirse, vergilendirme bu aralığa denk gelen oran ile yapılır.
Gelir Vergisi Tarifesi
30 Aralık 2023 Tarihli ve 32415 Sayılı Resmî Gazete 2. Mükerrer’de yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 324)’ne göre, 2024 gelir vergisi dilimleri aşağıdaki şekilde yayınlanmıştır.
| Gelir Dilimi | Vergi Oranı % |
| 110.000 TL’ye kadar | 15% |
| 230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası | 20% |
| 870.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL, fazlası | 27% |
| 3.000.000 TL’ nin 870.000 TL’si için 213.300 TL, fazlası | 35% |
| 3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 958.800 TL, fazlası | 40% |
Yeni maaş vergi dilimleri bir başka gösterimle aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
| Oran | Matrah |
| 1. Vergi Dilimi % 15 | 0 – 110.000 |
| 2. Vergi Dilimi % 20 | 110.000 – 230.000 |
| 3. Vergi Dilimi % 27 | 230.000 – 870.000 |
| 4. Vergi Dilimi % 35 | 870.000 – 3.000.000 |
| 5. Vergi Dilimi % 40 | 3.000.000 + |
Gelir Vergisi İstisnaları ve İndirim Tutarları
| Gelir Vergisi İstisna ve İndirimleri | |
| Çocuk Yardımı GV İstisnası – 0-6 yaş Çocuk Yardımı GV İstisnası – 6 yaş üzeri Aile Yardımı GV İstisnası (Devlet Memurları İçin)
Yemek Yardımı GV İstisnası (Nakit/Kart) Yol/Ulaşım Kartı GV İstisnası
1. Derece Engellilik İndirimi/GVK 2. Derece Engellilik İndirimi/GVK 3. Derece Engellilik İndirimi/GVK |
380,44 190,22 1729,46
170,00 88,00
6.900 4.000 1.700 |
