Müzecilik sektörünü gelişimi amacıyla atılabilecek kuşkusuz pek çok adım var. Bu adımları atarken öncelikle gerekenler:
· Koleksiyonerlik isteği ve bilincinin geliştirilmesi,
· Koleksiyonerliğin paylaşıma açık hale gelmesi,
· Devlet elindeki uygun mülklerin, müze yapılmak üzere koleksiyonerlere ücretsiz veya düşük kirayla tahsis edilmesi,
· Müzeciliğin eğitim, kaynak ve bilinç geliştirme açısından dünya standartlarında sistem ve kriterlere göre düzenlenmesi,
· Müzelerin toplumun ortak üretim, değer ve ilgi alanlarına hitap edecek çeşitli içeriklerle yapılanmasının sağlanması,
· Müzeler arası eser değişiminin sağlanması, farklı müze yapıları arasında karşılıklı eser tamamlama programının oluşturulması,
· Uluslararası müzelerde olduğu gibi, müze gönüllüleri sisteminin işletilmesi ve üyelik uygulamalarının teşvik edilmesi
olmalıdır.
Bu amaçlar doğrultusunda müzeleri kalkındırmak ve yaşamalarını sağlamak adına, devlet desteklerinin yanı sıra, İngiltere’de olduğu gibi (National Trust for Places of Historic Interest or Natural Beauty) sponsorlardan oluşan milli bir vakfın kurularak, müze, doğal güzellikler ve sit alanlarının korunması ve geliştirilmesi esas alınmalıdır.
Uygulamalarda hareket noktası; “Bozulan eseri nasıl onarırım?” yerine “Eseri zarar görmekten nasıl korurum?” olmalıdır.
Müzecilikte Eğitim
Müzecilik, Avrupa ve ABD’de birçok üniversitede yaygın bir şekilde yüksek lisans ve lisans programları içinde yer alıyor. Oysa, Türkiye’de sanat tarihi ve arkeoloji lisans programlarında iki aşamalı ders olarak veriliyor. Lisans eğitimi olarak ülkemizde hiçbir üniversitede mevcut değil. Sadece, yüksek lisans olarak Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Prof. Tomur Atagök öncülüğünde müzecilik eğitimi veriliyor. Müzeciliğin lisans eğitimi olarak üniversitelerin bünyesine katılması ve staj zorunluluğu getirilmesi müzelerde çalışabilecek eğitimli personelin yetiştirilmesine katkıda bulunacaktır. Müzecilik, üniversite eğitimin yanı sıra, Müzecilik Eğitim Enstitülerinde de sürdürülmelidir. Halihazırda müzelerde çalışan personelin mesleki eğitim ve gelişimine yönelik programlar oluşturulması, müzelerin daha iyi işletilmesine ve korunmasına olanak verecektir.
Özel Müze İşletmeciliği
Yurtdışında özel müzeler hatırı sayılır kazançlar sağlayan kurumlar. Örneğin, New York’taki Metropolitan Museum of Art, yönetim kurulu tarafından yönetilen bir işletme. Klasik bir işletme gibi yöneticilerden, konuyla ilgili eksperlerden oluşan bir ekiple yönetiliyor. Başında aktif olarak müzeyi yöneten işletme eğitimi ve deneyimi olan müze yöneticileri, müze konusunda ihtisası olan sanat tarihçisi, arkeolog, küratör ve konservasyon uzmanları var. Bu iş dağılımı sayesinde, müzeyi yaşayan bir yer haline getirmek için eğitimler, forumlar ve farklı profildeki ziyaretçilerin ilgisini çekmek için farklı pazarlama ve halkla ilişkiler aktivitelerine yer vermek mümkün. Benzer yapıyı Türkiye’de özel müzelerde uygulayan, İnan Kıraç Vakfı bünyesindeki Pera Müzesi. Farklı alanlarda uzmanlaşmış bir takımla hizmet veriyor. İyi organize edilen ve iyi işletilen bir müze belli bir zaman içinde kar getiren bir kurum haline geliyor.
Müze Kurmak İsteyen Girişimciler İçin Notlar
Müze kurmak isteyen girişimcilerin neyi nasıl yapmaları gerektiği konusunda karşımıza çıkan önemli birkaç nokta:
· ‘Ben müze kurmak istiyorum’ diyen koleksiyonerler, iş adamları ve girişimciler, bu yolda nasıl ilerlemeleri gerektiği, devletin onlara nasıl destek sağlayabileceği ile ilgili sürekli sorgulayan ve talep eden taraf olmalılar;
· Koruyabilecekleri, yaşatabilecekleri ve paylaşabilecekleri yerel, yöresel, toplumsal ve etnik değerlere sahip çıkmak bilinciyle müzeciliğe başlamalılar;
· Müzeyi kurmaktan zor olan müzeyi işletmektir. Müze kurucuları “Müzenin devamı nasıl sağlanır?” sorusuna cevap bularak yola çıkmalılar;
· Bu zorlu yolda, yerel ve merkezi otoriteleri destek vermek ve yol göstermek adına yanlarına almalılar ve kurumları harekete geçirmeliler;
· Açılan müzeye farklı profildeki ziyaretçileri çekebilmek için nasıl bir yol izlemeleri gerektiğini tayin etmeliler;
· Kurdukları müzenin farklı coğrafyalarda tanınması için gezici ekiplerle halka ulaşabilmeliler.
Kaynak: Datassist / Değişim Yelpazesi, Dünya Gazetesi
