2018 yılında çalışma hayatımızda önemli değişiklikler ve güncellemeler getiren 7103 sayılı “Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlük kazanmıştır. Kanun yürürlük kazanmadan önce Kamuoyunda torba yasa olarak sıkça dile getirilmiş ve Resmi Gazetede yayımlandığı 7103 sayılı Kanun olarak mevzuatımızda yer almıştır.
Gerek işçilerin gerekse işverenler açısından önemli düzenlemeler 7103 sayılı Kanun ile konunun paydaşlarına açıklanmış ve gerekli şartlar belirlenmiştir. Yazımızda bahsedeceğimiz husus ise özellikle 7103 sayılı Kanun ile gelen işveren destek ve teşvikleridir.
Yararlanılmamış Teşviklerden Geriye Dönük Yararlanma
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2015 yılında yayınlamış olduğu Genelge ile işverenlerin geriye dönük yararlanmadıkları teşviklerden yararlanması önemli ölçüde kısıtlanmış idi. İşverenler kendilerine en kazanç getiren ve cari dönemde yararlanmadıkları teşvikleri SGK’dan alabilmek adına dava yoluna başvurmuşlar ve önemli ölçüde dava işveren lehine sonuçlanarak geriye dönük teşvik alma imkanı elde etmişlerdi.
7103 sayılı Kanun ile işverenlerin yararlanmadıkları teşvikleri geriye dönük alabilmeleri 2 farklı tarih baz alınarak belirli sürelerde özellikle mahsuplaşma yoluna giderek teşviklerden yararlanma imkanı getirilmiştir.
İlave İstihdam Teşvikinde Yeni Düzenlemeler
7103 sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa Geçici 19 uncu madde eklenerek yeni bir istihdam teşviki çalışma hayatında yerini almıştır.
4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 19 uncu maddeyle;
İstihdamın arttırılması amaçlanarak kadın, engelli ve genç çalışanlara pozitif ayrımcılık sağlanarak, bu kişileri işe alan ve işe aldığı dönemde ortalama işçi sayısının üzerinde istihdam etmesi şartıyla özel sektör işverenlerine prim desteği getirilmiştir.
Prim Teşviki Süresi; 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arası
Şartları;
- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınanların; işe girdiği aydan önceki 3 aylık sürede toplam 10 günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları,
- İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları kaydıyla,
- işyerinin imalat veya bilişim sektöründe faaliyet göstermesi halinde; ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, sigortalının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,
- İşyerinin diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde; sigortalının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,
Anılan işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacaktır.
Teşvikten yararlanılacak sigortalı bazında süre 12 ay olmak üzere, yararlanılacak sigortalının,
- 18 yaşından büyük kadın sigortalı,
- 18 yaşından büyük, 25 yaşından küçük erkek sigortalı,
- Engelli sigortalı,
Olmaları halinde teşvikten yararlanılacak süre 18 ay olarak uygulanacaktır.
7103 sayılı “Vergi Kanunları İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 44 üncü maddesiyle, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen; Geçici 21 inci madde ile istihdamın artırılması amacıyla kadın, engelli ve gençleri istihdam eden ve ilave istihdam desteğinden yararlanan özel sektör işverenlerine yönelik gelir vergisi stopajı teşviki ve damga vergisi desteği sağlanmaktadır.
Bir Senden Bir Benden İlave İstihdam Teşviki
7103 sayılı “Vergi Kanunları İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 43 üncü maddesiyle, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen; Geçici 20 inci madde ile kamuoyunda sıkça dile getirildiği “bir senden bir benden” teşvikine yer verilmiştir.
“Geçici Madde 20–
2017 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı ortalaması 1 ila 3 olan, imalat sektöründe faaliyet gösteren ve bu sektörde ustalık belgesi sahibi olunan özel sektöre ait işyerlerince, işe giriş tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük ve 25 yaşından küçük sigortalılardan ve Kuruma kayıtlı işsizler arasından olmak kaydıyla 1/1/2018 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınanların; işe girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları, 2017 yılında işyerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları kaydıyla, işe alındıkları tarihten 2018 yılı Aralık ayı/dönemine kadar geçerli olmak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanır ve destek tutarı Fondan karşılanır.
Destek kapsamındaki sigortalılar için birinci fıkrada belirtilen prim desteğiyle birlikte 2018 yılı Aralık ayına/dönemine kadar geçerli olmak üzere; sigortalının destek sağlanan aya ilişkin prim ödeme gün sayısının 53,44 Türk lirası ile çarpılması sonucu bulunacak tutar, ücret desteği olarak Kurum tarafından işverene ödenir ve destek tutarı Fondan karşılanır.
Bu maddeyle sağlanan prim ve ücret desteği 2018 yılı Aralık ayı/dönemini geçmemek üzere, sigortalının işe alındığı ayı takip eden ilk aydan başlamak üzere her ikinci ay için uygulanır.
Bu madde kapsamına giren işyerleri en fazla iki sigortalı için destekten yararlanır. İşyerlerinde destekten yararlanılacak azami sigortalı sayısını değiştirmeye ve destekten yararlanılacak toplam sigortalı sayısını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. ”
Bir senden bir benden teşvikinin önemli şartlarından birisi ise işe giriş tarihi itibarıyla sigortalının, işverenin birinci derece kan veya kayın hısmı ya da eşi olması durumunda söz konusu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacağıdır.
Asgari Ücret Desteği 2018
Asgari ücretin önemli ölçüde arttırıldığı geçtiğimiz iki yıl boyunca işverenlere asgari ücret desteği verilmiştir. 2018 yılında da asgari ücret desteği uygulanacak fakat destek sınırlı tutulacaktır.
Asgari ücret desteği uygulaması 2017 yılındaki esasları içerek şekilde uygulanmaya devam edilecektir. Asgari ücret desteğinin kapsamı ve miktarı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek ve destek 2018/Ocak ve 2018/ Eylül dönemi için uygulanacaktır.